Mezopotamya ve Helenistik Gelenekteki Astrolojik Anlayış
Erken Mezopotamya geleneğinde, astroloji bir çeşit kehanet olarak kavramsallaştırıldı. Esasında, astroloji birçok farklı formda uygulanan kehanet yöntemlerinden sadece biriydi. Geniş anlamda kehanet, içerisinde sembolik olarak geçmiş, şimdi ve geleceğe dair önemli bilgiler taşıyan doğal fenomenleri yorumlamak anlamına geliyordu.
Kehanet, sıklıkla, ilahi olandan bilgileri açığa çıkarma girişimi olarak anlaşılıyordu, özellikle de geleceği tahmin etmek için rastgele tanımlanmış objelerin içerisinde yatan düzeni analiz etmek olarak anlaşılıyordu.
Bu bağlamda, Mezopotamyalı astrologlar, gezegenlerin ve yıldızların tanrılardan insanlara olabilecek olaylar hakkında mesajlar gönderebileceklerine inanıyorlardı. Ancak bu gezegenler ve yıldızlar, bu olayların ortaya çıkma sebebi olarak görülmüyorlardı. Yani gezegen ve yıldızlara meydana gelen olayların sorumlusu olarak bakılmıyordu. Nasıl ki bir saat sabahın dokuzunu gösterdiğinde, saatin dokuz olmasının sebebi olmuyorsa, sadece zamanın o esnada ne olduğunu gösteriyorsa gezegen ve yıldızlar da benzer şekilde değerlendiriliyordu.
Rochberg’in Mezopotamya geleneğindeki astrolojik alametlere dair açıklamasına bakarsak;
“Fenomen X ile, kehanet edilen Y olayı arasındaki ilişki birçok tartışmanın konusu oldu. Fikir birliğine varılan şey bu ilişkinin nedensel olmadığı, daha çok basit bir iştirak ve bağdaşıklık olduğu üzerinedir. Kehanet ifadesi “X, Y’nin olmasına sebep oldu” yerine, “X olduğunda Y ortaya çıkar.” şeklindedir.”
Göksel fenomenlerin gelecek olayların birer göstergesi olarak değerlendirilmesi anlayışı Mezopotamya’dan Helenistik geleneğe de taşınmıştır. Helenistik gelenekte yorumlama daha da kompleks bir yapıya bürünmüştür çünkü bu dönemde yeni teknikler ve yöntemler de geliştirilmiştir, ancak yine de genel prensip aynı kalmıştır; astrolojik hizalanmalar bir şahsın yaşamındaki önemli olayların göstergesi olarak yorumlanmıştır.
Mesela, 10. Ev veya MC, bir haritada kişinin kariyerine ve ününe işaret eder çünkü gökyüzündeki en yüksek ve görünür kısımla kesişir. Bu durum 4. Ev ya da IC’den farklıdır, bunlar kişinin evini, yuvasını, ailesini ve özel yaşantısını temsil eder çünkü 4. Ev doğum haritasında yeraltına denk gelir, böylelikle gözlemcinin bakış açısından yeryüzünün en gizli köşesidir. Bu sebepten doğum haritasının en görünür olan, en çok öne çıkan kısmı kişinin dışarıdan görünen hayatıyla, sosyal imajı ile bağlantılıyken, haritanın en az görünen, saklı kısmı ise kişinin dışarıdan pek görülmeyen özel yaşamı, aile yaşantısı ile bağlantılandırıldı.
Başka bir örnek vermek gerekirse, Helenistik metinlerden bir tanesini seçelim, Rhetorius bize şu bilgiyi verir :
Bir kişinin doğum haritasında evliliği temsil eden gezegenlerden biri Güneş ışınları altında (under the beams of the Sun) kaldığında o kişinin evliliği de bir sır olarak kalacaktır. Çünkü o kişinin doğum anında evliliği temsil eden gezegen Güneş’in ışınları sebebiyle çıplak gözle görülemez olmuştur, sembolik olarak da bu durumun o kişinin evliliğinde de kendini göstereceği, bir sebepten evliliğin engellenebileceği ya da gizli kalacağı düşünülmüştür.
Bu tarzdan sembolik sebeplendirme birçok Helenistik öngörü tekniğinin özünü oluşturur. Bu bakış açısı aslında bizlere Mezopotamya’dan beri astrologların eşzamanlılık ilkesini kullandıkları gösteriyor. Günümüzde astrolojiye yönlendirelen eleştirilerin en başında, astrologların meydana gelen olayları gezegenlerin hareketleriyle sebeplendirmeleri gelir. Oysa ki en başından beri astroloji çalışanlar “X olduğu için Y oluyor” şeklinde bir yaklaşımla öngörüde bulunmamışlardır. Mezopotamyadan beri “X olduğu zaman Y oluyor” yaklaşımı ile gökyüzü ve yeryüzü arasındaki eş zamanlılık incelenmiştir, nedensellik değil.
Sevgiyle,
Eda
Eda Ocak 2013 yılından beri astroloji alanında çalışıyor. Dokuzuncu Ev dijital astroloji okulunun kurucusu ve eğitmeni. Evrimsel Astroloji ekolünde danışmanlık veriyor. Astrolojinin akademik seviyede de çalışmasına önem veriyor ve çalışmalarını disiplinlerarası bir seviyede yürütüyor. Yazdığı makaleler Career Astrologer Magazine, www.astro.com gibi uluslararası astroloji dergilerinde ve platformlarında yayınlanıyor.